De baarmoeder als plek van herinnering
een Jungiaanse blik op verdriet in beweging
Gisteren ontving ik een diepgaande behandeling die me raakte tot in mijn kern. De wijsheid van mijn lichaam, mijn bekken, mijn baarmoeder sprak. Niet zo vreemd aangezien ik vol in de overgang zit.
Mijn baarmoeder fluisterde iets wat ik eigenlijk al wist... maar nu pas echt voelde. Er zat oud trauma opgeslagen. Niet alleen van mij, maar ook van vóór mij.
Sinds die behandeling voel ik verdriet bewegen. Geen tranen, geen drama. Maar e-motie: energie in beweging.
Verdriet dat stroomt zonder verhaal, dat heen en weer golft door mijn lichaam.
Wel vermoeiend hoor. Maar zo enorm nodig voor het proces waar ik nu in zit. En velen met mij. Daarom deel ik graag mijn verhaal.
Het raakt me namelijk hoe de baarmoeder, dit centrum van creatie en leven, ook een plek is waar niet-geleefd leven zich nestelt. Waar leven ontstaat, maar ook waar leven al vroeg eindigt.
Onverwerkt verdriet. Verloren dromen. Verstilde pijn.
Niet alleen van mijzelf, maar ook van mijn moeder, grootmoeder. De vrouwen vóór mij.
Onder anderen Bert Hellinger en Hanna Verwaal hebben hier al veel over ontdekt en gedeeld.
En dan komt die ene vraag die ik vaak hoor en die vandaag ook weer door mij heen beweegt:
Ligt trauma opgeslagen in de baarmoeder?
Vanuit mijn eigen wijsheid en ervaring heb ik hierover al veel mogen ontdekken.
En ja, vanuit systemisch perspectief wordt hier inderdaad zo naar gekeken.
Vanuit energetisch bewustzijn ook. Vanuit oude tradities en de wijsheid van vele volken idem.
Maar omdat ik ooit Jungiaanse psychologie heb gestudeerd, vond ik het voor vandaag passend om mijn boeken er weer eens bij te pakken. En te snuffelen, te mijmeren, te voelen. Heerlijk, midden in het proces dat in mij gaande is. Het proces van overgang en transformatie.
Wat ik vond (en heerlijk opnieuw heb gelezen) vat ik hieronder kort samen. Aangevuld met prachtige afbeeldingen die ik ChatGPT heb gevraagd voor mij te maken.
1. De baarmoeder als archetype van de Grote Moeder
In de Jungiaanse psychologie behoort de baarmoeder tot het archetype van de Grote Moeder. Een oerbeeld in het collectieve onbewuste, dat zowel voedend als vernietigend kan zijn.
De baarmoeder is:
-
het begin van al het leven,
-
de oerkosmos waaruit alles ontstaat,
-
de donkere, beschermende kom waarin het ego nog niet gescheiden is van het Zelf.
Ze symboliseert de oorspronkelijke eenheid vóór bewustzijn, vóór dualiteit, vóór afgescheiden-zijn.
2. De baarmoeder als symbool van het onbewuste
In Jungiaanse taal wordt de baarmoeder vaak verbonden met:
-
het vrouwelijke onbewuste,
-
de schoot van de psyche,
-
de plaats waar het Zelf in wording is als een zaadje dat wacht op de lente.
In dromen, visualisaties en sprookjes verschijnt ze vaak als:
-
een grot,
-
een kom,
-
een waterbron,
-
een afgesloten ruimte diep onder de aarde.
Deze beelden verwijzen naar de reis van individuatie: je terugtrekken in het donker om vernieuwd tevoorschijn te komen. Zoals een kind uit de baarmoeder.
3. De baarmoeder als plek van transformatie en wedergeboorte
Volgens Jung zoeken we allemaal naar heelheid.
Die weg loopt vaak via regressie terug naar de oorsprong om opnieuw geboren te worden.
Dat gebeurt symbolisch in de baarmoeder.
In transformatieve dromen of rituelen zie je mensen:
-
terugkeren naar de schoot van Moeder Aarde,
-
zich bevinden in een cocon, een grot, een waterige ruimte,
-
een symbolisch sterven en opnieuw geboren worden meemaken.
De baarmoeder wordt dan de alchemistische kom waarin het oude oplost en het nieuwe mag ontstaan.
4. De baarmoeder als symbool van de innerlijke vrouwelijke kracht (anima)
Voor Jung draagt ieder mens zowel mannelijke als vrouwelijke archetypen in zich.
De baarmoeder symboliseert de diepste bron van de anima, de innerlijke vrouw, die:
-
ontvangt in plaats van forceert,
-
voelt in plaats van beheerst,
-
wijsheid belichaamt in plaats van slechts begrijpt.
Als deze energie niet erkend wordt, kan de baarmoeder in dromen duister aanvoelen, als gevangen zijn, overspoeld raken, controle verliezen.
Maar als zij wél wordt omarmd, opent ze zich als poort naar diepe wijsheid, creatieve levenskracht en rust in het Zijn.
De baarmoeder is een heilige plek van regressie én wedergeboorte, van schaduw én potentieel, van kwetsbaarheid én kracht. Ze draagt herinneringen. Niet alleen van wat er in mijn leven is gebeurd, maar ook van wat er in mijn familielijn nog niet is geheeld. Ze herinnert zich...
En omdat ze deze energie draagt, kan ze ook door-geven.
Aan kinderen die in haar groeien. Aan dochters die in je eicellen al aanwezig waren toen jij nog maar een baby was in de buik van je moeder.
Zo komt het dat we verhalen meedragen die niet van ons zijn, maar die ons diep raken.
Omdat we ermee verbonden zijn. Omdat we ermee gecodeerd zijn.
En met die codering horen we erbij. Bij de stam, bij onze families, bij onze voorouders.
Vandaag laat ik het stromen.
De energie van verdriet.
In beweging.
In mij.
Vandaag eer ik mijn baarmoeder.
En herinner ik hoe mijn kinderen daarin mochten groeien.
En hoe de overgang waar ik nu in zit, óók een overgang voor mijn baarmoeder is.
En ik neem de wijsheid van Carl Jung met me mee en maak een volgende stap in mijn individuatieproces.
Reactie plaatsen
Reacties